Członkowie zespołu folklorystycznego Dolina z Krempach, wspólnie z artystami z zespołów Spiš z Nowej Białej, Hajduki z Łapsz Wyżnych oraz Niedziyckie Zazraki z Niedzicy wzięli udział w wyjątkowym wydarzeniu.
– reprezentowali słowacką mniejszość narodową z Polski na prestiżowym Festiwalu Folklorystycznym w Východnej na Słowacji, w ramach programu „Križovatky – Program národnostných menšín” – Program mniejszości narodowych, czyli inicjatywa poświęcona prezentacji i wspieraniu kultur mniejszości żyjących na Słowacji i poza jej granicami.
Program „Križovatky” poświęcony jest mniejszościom narodowym i wybranym grupom etnicznym zamieszkującym tereny dzisiejszej Słowacji i krajów ościennych. W centrum tego programu znajduje się bogactwo kulturowe Karpat – obszaru, w którym przez wieki krzyżowały się wpływy różnych narodów, religii i tradycji. W tym wielokulturowym duchu, mniejszość słowacka z Polski zaprezentowała barwny, energiczny i wzruszający występ, będący dowodem na to, że ich dziedzictwo – język, muzyka, strój i zwyczaje – żyją dalej dzięki pracy zespołów folklorystycznych.
Dla artystów z zespołów Dolina, Spiš, Hajduki i Niedziyckie Zazraki udział w tym wydarzeniu był zaszczytem i świadectwem dumy ze swojego pochodzenia. Pokazali, że mimo upływu lat, nie zapominają o swoich słowackich korzeniach, lecz świadomie je pielęgnują i przekazują dalej – dzieciom, młodzieży, społeczności. Ich obecność na scenie w Východnej to symboliczne przesłanie: bycie częścią wspólnoty etnicznej to wartość, którą należy chronić, rozwijać i prezentować z dumą światu.
W programie wystąpili również artyści z Węgier, Serbii, Rumunii i różnych regionów Słowacji. Ich różnorodne występy były odzwierciedleniem jednego przesłania: kultura łączy ponad granicami, a różnorodność jest naszym wspólnym dziedzictwem. Reżyserem programu był Martin Urban, za sceniczne wprowadzenie odpowiadała Tatiana Urbanová, a oprawę muzyczną przygotował Peter Pavlik.
Dla mniejszości słowackiej w Polsce udział w takim wydarzeniu to coś więcej niż występ artystyczny. To manifest tożsamości, przypomnienie o historii przodków i wyraz gotowości do dalszego kultywowania tradycji. Dzięki takim inicjatywom jak „Križovatky”, głos mniejszości jest słyszalny, a ich bogata kultura ma szansę trwać.
Tekst i fot.: Marek Bryja
